EDGAR DEGAS

“PAİNT WORLD” serisinin 5. kitabı Edgar Degas.
Bu kitapta sivri dilli, etrafındakilere çoğu zaman kırıcı davranan bir portreyle karşılaşıyoruz. Ressamın hayat hikâyesi bize bu davranışların altında yatan sebepleri de aktarıyor. Peki, sanatçı ruhlu bir insanın bu hırçınlıklarının sebebi nedir dersiniz?


“Edgar Degas, resim sanatının en özel kişiliklerinden biridir. Aslında Degas’ı bir ressam olarak görmek hatasına düşmemeliyiz. Çünkü o resmi ön planda tutarak sanat adına ne yapılabilirse hepsini yapmıştı. Sanat yaşamı boyunca defalarca resmettiği atları ve balerinlerin heykellerini yaparak ikinci boyuttan üçüncü boyuta görkemli bir geçiş yapmıştır. Bu heykeller en usta heykeltıraşlara taş çıkaracak cinsten başarılı çalışmalardır, günümüzün en ünlü müzelerinde sergilenmektedirler. Bunların dışında monotip kavramının mucidi sayılan Degas, bakır levhalar üzerine mürekkep, boya hatta kola ile çalışarak yepyeni bir teknik yaratmıştır.”


                                               * * * * *

“Edgar-Germain-Hilaire de Gas, 19 Temmuz 1834 günü, Pierre-Auguste de Gas ile Celestine Musson’un ilk çocukları olarak hayat gözlerini açmıştı.”

                                               * * * * *

“Mutlu bir çocukluk geçiren Edgar, 1847 yılında annesinin ölümü ile yaşantısındaki ilk büyük üzüntüsünü yaşar. Babası Auguste de Gas, Parisli bir bankerdi. Kültürlü bir insan olan baba de Gas’ın, müziğe ve resme karşı özel bir ilgisi vardı. Lacaze, Marcille, Soutzo gibi ünlü koleksiyoncularla yakın dosttu. Küçük oğlu ile beraber sık sık koleksiyoner arkadaşlarının tablolarını görmeye gidiyor, boş zamanlarında oğlunu Louvre Müzesinde gezilere çıkarıyordu.”

                                               * * * * *

“Aslında Degas, hiç dışarı çıkmıyor da değildi; insanlar onu sık sık tiyatrolarda, sportif bir zarafete bürünmüş kişiliğiyle hipodromlarda görüyorlardı. Ne var ki bu gezileri eğlenmekten ve vakit öldürmekten çok, çalışmak içindi. Her operaya gidişinde balerinleri dikkatle izlemekten, notlar almaktan, hatta eskizler yapmaktan oyunu seyredemiyordu.”

                                               * * * * *

“Pisarro, Degas için: ‘Müthiş bir adam, fakat açık ve çok dürüst.’ diyordu. Cafe de la Nouvelle-Athenes’deki toplantılar sırasında kırıcı ve sivri görünmeye başlamış, atölyelerde yaptığı aşırı eleştiriler karakterini vurgulayan bir davranış türü haline gelmiştir.”

                                               * * * * *


“Degas seçtiği çeşitli konular arasında peyzaja, natürmorta ve çiçeklere pek yer vermemiştir. Ama gerek resimde bulduğu yeni teknikler gerekse heykel çalışmaları onu çağdaşı olan diğer sanatçıların arasında özel bir yere koyuyordu.”

                                               * * * * *

“Degas; Pissarro’nun deyimiyle ‘katı, sert, yabani, zor ve saptırılması olanaksız insanlar sınıfından’ bir sanatçıdır. Çağdaşları ondan bahsederlerken ‘Monsieur Degas’ diyorlardı. Böyle demeleri saygıdan çok korkudan ileri geliyordu.”

                                               * * * * *

“Degas’nın, sanatı kadar bir başka çokça bahsedilen özelliği olan karmaşık kişiliği hakkında, doğru yorumlar yapabilmek için, sanatçının hayatındaki nüanslarının çok iyi incelenmesi gerekir. Degas resim ya da heykel sanatına sadece bir sanatçı olarak ilgi duymuyordu, onun için yapmak kadar yapılmışları da görmek önemliydi. Bu sebeple uzun yıllar boyunca kendine geniş bir resim koleksiyonu yaratmıştı. Onun topladığı tabloların yansıttığı özelliklere bakarak da karakteri hakkında bir fikir edinme olanağı vardır. Bu eserlerin seçimi sırasında gösterdiği özen, bir bakıma onun yaradılışını da simgelemektedir.”

Kitap Hakkında Kim Ne Demiş?
(İşaretli yerlere tıklayarak yazıların tamamını okuyabilirsiniz)

Bu kitapta da farklı bir portre ile karşılaşmanın keyfini yaşadım. Sanat insanlarının ne kadar zorlu yollardan geçerek bir yerlere geldiğini gördüm. İşin ilginci çoğu bunu başarı için, şöhret için yapmıyor; yaptığı işe/sanata olan merak, yetenek, çalışma şevki ve azim onlar için yeterli.
Kitap hakkındaki genel fikrimi bir önceki “Paul Gauguin” yazımda belirtmiştim. Edgar Degas’nın resimleri için: artsy
                                                     ▬    ▬      ▬

Bu Haftaki Tercihleriniz

BİR ÖMÜR BÖYLE GEÇTİ (Faruk Nafiz ÇAMLIBEL)

KAPLUMBAĞA TERBİYECİSİ (Emre CANER)

YEŞİL MÜREKKEP (Osman BALCIGİL)

SANATIN GEREKLİLİĞİ (Ernst FISCHER)

DEDE KORKUT HİKAYELERİ